شبکه‌های XPON) X Passive Optical Network)

شبکه‌های XPON) X Passive Optical Network) ، تکنولوژی‌ مورد استفاده در شبکه‌های FTTX هستند. که جهت انتقال دیتا  در هر دو سمت upstream و downstream مورد استفاده قرار می‌گیرند. (upstream (فراسو): انتقال دیتا از سمت مشترک به مرکز و downstream (فروسو): انتقال دیتا از سمت مرکز به سمت مشترک).
اولین تکنولوژی بکار رفته در این خصوص APON می‌باشد. در سال 1995 تکنولوژی BPON و در نهایت EPON و GPON به ترتیب توسط IEEE و ITU استاندارد سازی شدند. در سه تکنولوژی آخر روش ارسال اطلاعات به سمت مشترک broadcast (ارسال همگانی) روی یک پورت OLT می‌باشد.
ارسال اطلاعات به سمت مشترک نیز در جهت مخالف تکنیک TDM برای ارسال اطلاعات مشترکان به سمت مرکز استفاده می‌گردد.

مقایسه شبکه‌های XPON

معماری کلی این تکنولوژی به دو صورت point to point (P2P) و point to multipoint (P2MP) می‌باشد.
برای آشنایی بیشتر با این دو معماری لطفاً به این صفحه مراجعه کنید.  همانطور که در شکل زیر مشخص است، معماری تکنولوژی GPON، بصورت P2MP میباشد.

بنا به دلایل متعددی مخابرات، تکنولوژی GPON را برگزید. انتقال اطلاعات شبکه‌های GPON، تنها بر روی یک رشته فیبر نوری و با دو طول موج متفاوت انجام می‌پذیرد. امکان ارائه سرویس REFVIDEO برروی طول موج 1550nm نیز وجود دارد که خود از قابلیت‌های مهم این شبکه می‌باشد. در آینده بیشتر از این قابلیت و جذابیت‌هایش خواهیم شنید.

معماری کلی شبکه‌های GPON به صورت شکل زیر میباشد:

تمام تجهیزات بکار رفته در این تکنولوژی، غیر از دو سمت انتهایی (OLT و ONT)، تجهیزات پسیو  فیبر نوری هستند. (تجهیزات پسیو شامل تجهیزاتی می باشند که جهت کار نیازی به پاور ندارند)
این تجهیزات شامل مفصل‌های فیبر نوری، اسپلیترها، ODC ،OTB  و … می‌باشند.
قسمت پسیو شبکه شامل تجهیزات گسترده ای است که در شکل زیر به اختصار اشاره شده است.

در سال‌های اخیر جهت افزایش پهنای باند مشترکین تکنولوژی‌هایی چون NGPON1,2، TWDM-PON، ODSM PON و XG PONها نیز معرفی شدند. آن‌ها قابلیت ارائه 40Gb/s پهنای باند را روی هر پورت OLT دارا می‌باشند.
با این روش‌ها امکان ارائه 1Gb/s پهنای باند به هر مشترک امکان پذیر است.

مزایای معماری شبکه‌های پسیو عبارتند از:

• عدم وجود تجهیزات اکتیو ذر شبکه (OSP)
• توزیع هزینه‌های فیبر نوری و تجهیزات مربوطه میان چند مشترک
• کاهش هزینه سرمایه گذاری اولیه و نگهداری آن
• ایجاد سرویس‌های جدید و ارائه سرویس‌های قبلی تنها با انجام تغییرات در نقاط انتهایی شبکه برای هر مشترک